Najczęściej zadawane pytania

Łódź stanowi obecnie swoisty poligon prac rewitalizacyjnych, które mają za zadanie przywrócić miastu dawną świetność.

W przypadku Łodzi rewitalizacja ma kluczowe znaczenie dla zachowania jej dziedzictwa, zaś procesem tym zostaje objęta Strefa Wielkomiejska – obszar najcenniejszy kulturowo, o największym nasyceniu obiektami zabytkowymi. Przetrwanie dużej części zabytkowego zasobu, będącego fundamentem tożsamości miasta, zależy od umiejętnego wykorzystania potencjału materialnego dziedzictwa kulturowego Łodzi dla jej rozwoju społeczno-gospodarczego, podniesienia warunków i jakości życia jej mieszkańców oraz budowania tożsamości lokalnej.  Rewitalizacja Łodzi ma za zadanie diametralnie odmienić stan niewykorzystania potencjału architektonicznego, kulturowego, społecznego i gospodarczego miasta.

Rewitalizacja to temat bardzo świeży, nośny i atrakcyjny dla uczestników EXPO niezależnie od kraju ich pochodzenia.

W Łodzi powstanie pierwsze w Polsce Lokalne Łódzkie Centrum Wiedzy w Zakresie Rewitalizacji  (Centrum Kompetencji Rewitalizacyjnych), w ramach którego inne miasta będą mogły korzystać z łódzkich doświadczeń w tej dziedzinie.

Problem  zdegradowanych obszarów  miejskich  dotyka wiele miast na całym świecie, które nie  wykorzystują w sposób optymalny swojego potencjału rozwojowego, co wpływa na niską jakość życia ich mieszkańców. Tym samym EXPO 2022 będzie idealną okazją do pokazania nie tylko  dokonań Łodzi lecz także najciekawszych i najlepszych rozwiązań z innych miast na świecie i w Polsce, umożliwiających wyzwalanie potencjału zdegradowanych obszarów miejskich i budowania miast obywatelskich, opartych na współpracy i partnerstwie.

Potencjalne korzyści wynikające z takiego motywu przewodniego wystawy, to min. pozyskanie dodatkowych środków na rewitalizację miasta, wzrost rozpoznawalności Łodzi w kraju i na świecie jako prekursora polskiej innowacyjnej rewitalizacji oraz wzrost zainteresowania turystycznego Łodzią jako miastem odnowionym i atrakcyjnym wizerunkowo. Proces ubiegania się o organizację Wystawy EXPO w 2022 roku w Łodzi jest koordynowany przez Rząd RP i daje możliwość zaangażowania innych miast i państw.

Każdy potrafi z pewnością wymienić listę potrzeb, które zgodnie z jego mniemaniem są istotniejsze/ważniejsze/pilniejsze, niż rewitalizacja.

Istotą rewitalizacji jest jednak to, że całkowicie unikalnie – jak rzadko który projekt – łączy w sobie ogromną ilość celów i potrzeb, które w ramach tego jednego projektu zostaną zaspokojone.

Wyobraźmy sobie ile osobnych planów, projektów, kosztorysów, ustaw, wniosków i dofinansowań – nie mówiąc o czasie i zaangażowaniu  wielu  ludzi   –   wymagałoby   zaspokojenie  takich  potrzeb  jak: przebudowa i odnowienie poszczególnych kamienic i domów, naprawa i odnowienie ulic, odnowienie zielonej tkanki miasta, zaprojektowanie i zbudowanie nowych obiektów użyteczności publicznej, unowocześnienie komunikacji publicznej, zaktywizowanie  młodych  ludzi  do  angażowania  się  w  życie swoich  dzielnic, czy  wreszcie  promocja i rozreklamowanie Łodzi jako miasta ciekawego, świeżego i atrakcyjnego dla turystów i rozwoju biznesu i innowacyjnej gospodarki. Projekt rewitalizacji łączy w ramach jednego, spektakularnego projektu te i wiele innych zadań, które uczynią Łódź lepszym miastem do życia.

Rewitalizacja to inwestycja a nie koszt.

Inwestycja w ludzi i infrastrukturę. W przypadku śródmieścia Łodzi będzie to około 4 mld złotych, tyle wynoszą potrzeby miasta w tym zakresie. Z tego ponad  miliard  złotych został już zarezerwowany w Kontrakcie Terytorialnym. O resztę środków będziemy się ubiegać w  ramach konkursów. Chcemy by te pieniądze dały zwrot w postaci wzmożonej aktywności społecznej w Śródmieściu. To z kolei bezpośrednio wpłynie na atrakcyjność miasta.
 

Łódź jest jedynym nieodkrytym dużym miastem w Polsce!

Łódź to miasto wielu walorów, które już zbyt długo czekają na odkrycie, odświeżenie i pokazanie światu. To miasto niezwykłe w skali europejskiej, a jego dynamiczny rozwój można porównać jedynie do rozwoju miast na Wschodnim Wybrzeżu Stanów Zjednoczonych. Strefa Wielkomiejska Łodzi stanowi jedyny przykład w Polsce zachowanej w niezmienionym stanie gęstej i wartościowej zabudowy jeszcze z XIX wieku.

Struktura łódzkiego centrum porównywana  jest  z  londyńską,  wiedeńską  czy  berlińską. To  prawie  4 tys. kamienic frontowych,  27 pałaców, 47 willi i 300 fabryk w jednym miejscu – w centrum tętniącego życiem miasta. To właśnie w Łodzi powstaje pierwsze w Polsce Lokalne Centrum Wiedzy w Zakresie Rewitalizacji (Centrum Kompetencji Rewitalizacyjnych), co czyni z niej absolutnego prekursora polskiego know-how w tej dziedzinie. Historia miasta, jego architektura (przemysłowa, rezydencjonalna czy sakralna),  dynamiczne życie kulturalne, aktywizujące mieszkańców do współpracy i lokalnej, twórczej aktywności – to sprawia, że potencjał Łodzi w kontekście rewitalizacji jest niezwykle bogaty i atrakcyjny dla odbiorców zainteresowanych tematem.

Zintegrowany proces rewitalizacji w Łodzi to przede wszystkim kompleksowe działania społeczne, dzięki którym miasto będzie wspierać mieszkańców w lokalnej aktywności i w wychodzeniu z problemów. Duży nacisk jest położony na programy społeczne, które dla wielu Łodzian od dawna pozostających poza marginesem życia społecznego, mogą stać się szansą np. powrotu do życia zawodowego. Na obszarach rewitalizowanych realizowanych będzie 20 projektów - powstaną m.in. centra obywatelskie, centrum wsparcia aktywności zawodowej kobiet, nowe świetlice środowiskowe, domy dziecka, innowacyjne programy mieszkaniowe, uruchomiony zostanie wieloletni program edukacyjny w szkołach.

Rewitalizacja to przede wszystkim ludzie.

Ideą rewitalizacji nie jest i nigdy nie będzie odnawianie budynków i czynienie z nich „apartamentowców” dla najbogatszych czyli de facto wprowadzenie negatywnego procesu gentryfikacji. Potrzeby mieszkańców to warunek nadrzędny przy pracach prowadzących do zmiany czy odnowy warunków zabudowy dzielnic. Rewitalizacja to zawsze hybryda odświeżania warunków życia mieszkańców oraz współpraca z samymi mieszkańcami, branie pod uwagę ich potrzeb i możliwości, stymulowanie ich i scalanie tych dwóch elementów w całość.

Przykładowo, w Łodzi osobom, które ze względu na zakres prac remontowych związany z projektami rewitalizacyjnymi muszą się przeprowadzić, są przedstawione alternatywne mieszkania (do remontu lub wyremontowane). Dodatkowo, gdy lokatorzy mają niskie dochody i wynajmują małe mieszkania mogą ubiegać się o prawo do dodatku mieszkaniowego. Zaktywizowanie zastałych mieszkańców i włączenie nowych mieszkańców danych terenów z jednoczesnym polepszeniem ich warunków bytowania, dzięki odświeżeniu ich otoczenia, czyni rewitalizację udaną.

Często i niestety niepoprawnie rewitalizacja kojarzona jest wyłącznie z poprawą stanu technicznego danego obiektu np.: restauracja fasady kamiennicy, rekultywacja trawnika, modernizacja toalety itd. Rewitalizacja to wielowymiarowy proces (społeczny, kulturowy, ekonomiczny oraz architektoniczno –przestrzenny)  poprawy kondycji miejsc, w których nawarstwiły się negatywne zjawiska np.: bezrobocie, przestępczość, wykluczenie społeczne czy nadużywanie używek.

Rewitalizacja to tylko w niewielkiej części wyremontowanie i odnowienie architektury. Cała istota rewitalizacji to takie poprowadzenie odnowy miasta, aby jego konsekwencją było zaktywizowanie mieszkańców do dbania o przestrzeń, włączanie się w jej odnowienie, partycypowanie w jej rozwoju i wzięcie odpowiedzialności za jej losy.
 
Historia rewitalizacji miast w Europie i na innych kontynentach pokazuje, że odnowione, zrewitalizowane przestrzenie zachęcają mieszkańców – z pomocą ruchów miejskich i odpowiednich programów aktywizacyjnych – do tworzenia nowych, lokalnych przedsięwzięć, takich jak małe przedsiębiorstwa czy inicjatywy kulturalne i sąsiedzkie. Wiążące relacje między mieszkańcami bezpośrednio przekładają się na stałą i stabilną poprawę jakości otoczenia i życia dzielnicy lub osiedla. Pojawią się również nowi mieszkańcy, co jest niezbędnym elementem procesów rewitalizacji.

Rewitalizacja jest dla nas procesem, który optymalnie wykorzystuje uwarunkowania, wzmacnia lokalne potencjały i jest przede wszystkim prowadzony we współpracy z lokalną społecznością i na jej rzecz.

Istotnym elementem rewitalizacji jest architektura, która tworzy tkankę miejską razem z zielenią, małą architekturą czy życiem kulturalnym. Dlatego do otwartych konkursów architektonicznych zapraszamy najlepszych architektów i specjalistów z całego świata.

Na początek – z samej Łodzi!

Już teraz Łódź może pochwalić się sukcesami w nowoczesnej rewitalizacji w aspekcie społecznym i architektonicznym m.in. kompleksem dawnej fabryki Izraela Poznańskiego, programem Nowe Centrum Łodzi (obszar 100 ha w samym centrum i ponad 100-letniej elektrociepłowni EC1), przepięknym efektem prac na osiedlu Księży Młyn, czy programem remontowym kamienic w centrum miasta Mia100 Kamienic, który jest początkiem rewitalizacji obszarowej centrum Łodzi.  Innymi miastami w Polsce, które mogą pochwalić się doskonale zrealizowanymi projektami rewitalizacyjnymi są: Wrocław (rewitalizacja dzielnicy Nadodrze), Warszawa (rewitalizacja Pragi-Północ w latach 2005-2014), Bydgoszcz (włączenie mieszkańców, najemców i właścicieli nieruchomości w proces poprawy estetyki Starego Miasta) czy Gdańsk (Letnica, gdzie w ramach rewitalizacji prowadzone były zakrojone na szeroką skalę działania prospołeczne).